Krateia (Gerede)
Krateia, 1440 m. yükseklikteki Esentepe’nin güney yamacı üst bölümünde, doruğa yakın, 1310 m. yükseklikte kurulmuştur.
Krateia, İÖ.65’te, Romalı komutan Pompeius, Pontus Kralı VI..Mithridates’in yenilmesi üzerine ondan alınan Paphlagonia yöresini Romalıların Bithynia İline katıp bu ili Bithynia-Pontus İli olarak yeniden örgütlerken, İlin Pontus diye anılan parçasını oluşturan 11 kentten biri sayılmıştır. Kent, İmparator Titus söneminde (İS.69-79) yeniden geliştirilmiş ve adlarından biri de Flavius’un onuruna, Flaviopolis adını almıştır. Ancak bu isim benimsenmeyerek daha sonra değiştirilmiştir.
Kentte sırasıyla Bitinyalılar, Frigyalılar, Lidyalılar, İranlılar, Makedonyalılar, Romalılar ve Bizanslılar egemenliklerini sürdürmüşlerdir. Roma imparatoru 1.Theodosisus (Büyük) Bithynia ve Paphlagonia’nın bir bölümünü ele geçirdiğinde burada “Honorias Eyaleti” ni kurduğunda Flaviopolis Honorias’ın önemli kentlerinden biri oldu. Bizans İmparatorluğu zamanında İstanbul Patrikhanesine bağlı bir Piskoposluk merkezi olmuştur.
Kentten günümüze, bugün Yeni Caminin ön avlusundaki yazıtlı bir heykel altığı ve Keçi Kalesi denilen kale kalıntısı gelebilmiştir.
