Seben Genel Görünüm |
Karadeniz Bölgesi'nin Batı Karadeniz Bölümü'nde, Bolu İli'ne bağlı bir işçe olan Seben, doğusunda Kıbrıscık, batısında Mudurnu, kuzeyinde Bolu, güneyin de ise Nallıhan ilçeleri ile çevrilidir. İlin güney kesiminde yer alan toprakları oldukça yüksek ve engebelidir. Bu toprakları Köroğlu Dağları engebelendirir. Doğal bitki örtüsü açısından zengin olan dağlarda göknar, karaçam ve sarı çamlardan oluşan ormanları vardır. Dağların yüksek kesimlerinde yer alan düzlüklerden başlıcaları Kızık ve Gerenözü yaylalarıdır. İlçe topraklarından kaynaklanan suları Sakarya Irmağının bu yöredeki başlıca kollarından olan Aladağ Çayı toplar. Bu akarsu ilçe sınırları dışında Sarıyar Baraj Gölüne dökülmektedir.
Bolu il merkezine uzaklığı 54 km. olup, denizden yüksekliği 625 m.dir. İlçenin yüzölçümü 665 km2., 2000 Yılı Genel Nüfus Sayım sonuçlarına göre; toplam nüfusu da 8.871'dir.
Çeltikdere Kilisesi |
İlçenin ekonomisi tarım ve ormancılığa dayanmaktadır. Aladağ Çayı vadisinin alçak kesimlerinde yaygın olarak meyve üretimi yapılır. Yetiştirilen tarımsal ürünler, buğday, arpa, patates ve şeker pancarıdır. Ayrıca az miktarda armut ve fındık da yetiştirilmektedir. Kızık Yaylasında merinos üretimi yapılmaktadır. Son yıllarda tavuk çiftlikleri de ilçe ekonomisinde yer almıştır.
Seben yöresinin, MÖ.XIII.-VIII.yüzyıllar arasında Friglerin yerleşim yeri olduğu sanılmaktadır. Bu çağları ile ilgili kesin bilgi bulunmamaktadır. Ancak, Solaklar, Musalar, Çeltikdere, Yuva ve Karca köyleri yakınlarındaki kayalara oyulmuş Frigyalılara ait mağara evleri bulunmaktadır. Bunlar da yörede Friglerin egemen olduklarına işaret etmektedir. Daha sonra Romalıların (MÖ.64) ve Bizanslıların egemenliği altında kalmıştır. Yöredeki Pavli Kaplıcalarında yapılan inşaat çalışmalarında ortaya çıkan hamam ve banyo havuzları bulunmuş olup, bunlar Roma dönemine tarihlenmiştir. Ayrıca Çeltikdere Köyü yakınlarında da Bizanslılara ait olduğu sanılan bir kilise kalıntısı bulunmaktadır.
Solaklar Kaya Evleri |
Bizanslılardan sonra yöreye Selçuklular egemen olmuş, 1324'te Osmanlı topraklarına katılmıştır. 1894 yılında Bolu yöresinde incelemeler yapan ve bölgeye ait bir harita çizen Vitalciuret, bugünkü kaplıcaların olduğu yerde bir şehir olduğunu belirtmektedir. O tarihlerde yaşanan deprem sonrası ilçe yerle bir olmuş, halkıda çevre yerleşim alanlarına dağılmıştır. Bazı eski tapularda ilçe adı Pavlu diye yazmaktadır. Eski Bolu salnamelerinde Pavli ilçesinden toplanan vergilerin dökümüne rastlanmaktadır.
Seben, Mudurnu’ya bağlıyken, 1911 yılında Çarşamba adıyla nahiye olmuştur. 1957 yılında kuzeyinde bulunan dağlardan adını alarak ilçe olmuştur.
İlçede bulunan başlıca tarihi yapılar arasında; Çeltikdere Kilisesi, Kaya Evleri ve Bağlum (Kesenözü) Kaplıcası bulunmaktadır.
Kenthaber Kültür Kurulu