Çorum Kalesi |
Çorum İl merkezinde, Kale Mahallesi’nde bulunan Çorum Kalesi’nin yapım tarihi kesinlik kazanamamıştır. Bununla beraber Danişmentliler veya Selçuklular zamanında yapıldığı bazı kaynaklarda yazılı ise de, büyük olasılıkla Bizans döneminde yöreye hakim bir tepede yapılmıştır.
XVI.yüzyılda Çorum’a gelen Evliya Çelebi, şehrin kıble yönünde bulunan kalenin Sultan Kılıçarslan tarafından yapıldığını söyledikten sonra kale içerisinde birkaç evin bulunduğunu da belirtmiştir. W.F.Ainsworth 1842 yılında Çorum’a gelmiş, kalenin eski malzeme ile yapılmış olduğunu belirttikten sonra duvarlarının farklı zamanlarda yenilendiğini ileri sürmüştür. Bundan sonra da kale yenilenirken eski planının korunduğunu, duvarlarında çok sayıda antik mermer sütunlar, Bizans dönemi mezar taşları, heykeller ve yazıtların da devşirme olarak kullanıldığını belirtmiştir. Aynı yıl Çorum’dan geçen gezgin W.J.Hamilton şehrin güneydoğusundaki tepede bulunan kalenin Kanuni Sultan Süleyman tarafından yapıldığının halk arasında söylendiğini kaydetmiştir. Ayrıca kalenin tanımını yaparak kare planlı ve yuvarlak kuleleri olduğunu, duvarlarında yapı malzemesi olarak çok sayıda kitabenin kullanıldığını, bunların arasında da Bizans dönemine ait devşirme malzemenin yer aldığını belirtmiştir. Bizans dönemine ait kalede çok sayıda mimari parçanın kullanılmış olmasından ötürü çevrede Erken Hıristiyan dönemine ait bir kentin olabileceğini de ileri sürmüştür. Bu arada halktan bu parçaların yakındaki Karahisar kalıntılarından getirildiğini de öğrenmiştir.
Çorum Kalesi |
Değişik zamanlarda onarım geçiren kalenin duvar kalınlıkları 2.40 m;yüksekliği de 7.35 m.dir. Kale 80.00 x80.00 m. ölçüsünde kare planlıdır. Sur duvarlarının köşelerine ve ve kapı üstlerine burçlar yerleştirilmiştir. Düzgün kesme taşa ve kaba yontma taştan yapılmıştır. Bunların arasında Roma dönemine ait devşirme parçalar da kullanılmıştır. Bu taşların bazıları üzerinde Grekçe yazılara rastlanmıştır.
Kale Selçuklu mimari özelliklerini yansıtmakta olup kale ile ilgili yazılı kaynaklarda bazı bilgiler bulunmaktadır. Buna göre 1571 tarihli yazılı belgeler ile kaleye su getirilmesini öngören bir belgede “Sultan Süleyman hayratıdır” diye bir ibareye rastlanmıştır.
Osmanlı döneminde kale içerisine yerleşim olmuş ve bu arada da içerisine bir mescit yapılmıştır.
Kenthaber Kültür Kurulu