22
Aralık
2024
Pazar
SAMSUN

Vedat Türkali


Vedat TÜRKALİ   (1919- ) 

Yazar.Samsun’da doğdu. Asıl adı Abdülkadir Pirhasan’dır.Ortaöğrenimini Samsun Lisesi’nde, yükseköğrenimini askeri öğrenci olarak İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü’nde tamamladı (1942). Maltepe ve Kuleli Askeri Liselerinde edebiyat öğretmenliği yaptı.

1951’de siyasal eylemlerde bulunmakla suçlandı ve tutuklandı.Askeri mahkeme tarafından dokuz yıl hapis cezasına çarptırıldı. Yedi yıl sonra koşullu olarak serbest bırakıldı. 

Edebiyata şiirle başlayan Türkali, cezaevinden çıktıktan sonra senaryo yazarlığı ve film yönetmenliği yaptı. Dallar Yeşil Olmalı adlı oyunuyla 1970 TRT Sanat Ödülleri Yarışması’nda Başarı Ödülü, Bir Gün tek başına adlı romanıyla Milliyet Yayınları 1974 Roman Yarışması’nda Birincilik kazandı. Aynı yapıta 1977’de Orhan kemal Roman Armağanı da verildi. 

Rıfat Ilgaz’la birlikte Gar Yayınları’nı kurdu.1960’ta Dolandırıcılar Şahı ile ilk senaryo denemesini yaptı. Otobüs Yolcuları, Üç Tekerlekli Bisiklet, Karanlıkta Uyuyanlar gibi önemli filmlerin senaryolarını yazdı. 

1965’te senaryosunu yazdığı Sokakta Kan Vardı ile yönetmenliği de denedi. Kurgusu, anlatım tekniği ve gerçekçi yaklaşımıyla çağdaş edebiyatta bir aşama olarak nitelendirilen Bir Gün Tek Başına’yı Mavi Karanlık izledi.Yeşilçam Dedikleri Türkiye ve tek Kişilik Ölümle roman uğraşısını sürdürdü. 

Ödülleri 

1965 Antalya Altın Portakal Film Festivali, 
En İyi Senaryo Ödülü, 
Karanlıkta Uyananlar
1970 TRT Oyun Ödülü (Dallar Yeşil Olmalı)
1974 Milliyet Yayınları Roman Yarışması Birincilik Ödülü
1976 Orhan Kemal Armağanı

Başlıca eserleri 

Bir Gün Tek Başına (roman, 1974)
Eski Şiirler, Yeni Türküler (şiirler, 1979)
Üç Film Birden (senaryolar, 1979)
Mavi Karanlık (roman, 1983)
Eski Filmler (senaryolar, 1984)
Bu Gemi Nereye (yazılar, anılar, 1985)
Dallar Yeşil Olmalı (oyun, 1985)
Tek Kişilik Ölüm (roman, 1989)
Özgürlük İçin Kürt Yazıları (1996)
Güven (roman, 1999)
Komünist (anı, 2001)
Yeşilçam Dedikleri Türkiye (roman, 2001)
Bu Ölü Kalkacak (oyun, 2002)
Dallar Yeşil Olmalı (oyun, 2002)
Kayıp Romanlar (roman, 2004)

Vekilinize soru sormak/sorununuzu iletmek ister misiniz?
Sorular/Cevaplar