Portaitissa Kilisesi
Ayvalık ilçe merkezinde Sakarya Mahallesinde, eğimi oldukça az, 1163 m2’lik alanın 135 m2’sine yapılmıştır. Aynı zamanda Ayvalığın en küçük kilisesi olarak tanımlanan bu yapının kitabesi olmadığından yapım tarihi kesinlik kazanamamıştır. Bununla beraber yapı üslubundan XIX yüzyıla ait olduğu anlaşılmaktadır.
Kilise 13.05 X7.35 m ölçüsünde dikdörtgen planlıdır. Yüksekliği 8.00 m civarındadır. Ana girişi diğer bir çok dini yapılarda olduğu gibi apsis ekseninde bulunmamaktadır. Naos tek nefli ve tek apsislidir. Naosun güney duvarındaki apsis içten ve dıştan yarım yuvarlak şekilde dışa taşkındır. Dıştan üzeri konik bir çatı ile örtülmüştür. Apsisin ortasına bir pencere açılmış, bunun iki yanına da birer niş yerleştirilmiştir.Güneydoğu duvarı önündeki ikonastasis sekiz sütuncukla yedi parçaya ayrılmıştır. Kilisenin üzeri içten beşik tonoz, dıştan da üzeri kiremit kaplı çatı ile örtülmüştür.
Kenthaber Kültür Kurulu
