Balıkesir Evleri
 |
| Ayvalık Evleri |
Balıkesir'de Anadolu geleneksel ev mimarisini yansıtan örneklerin hemen hemen hepsi kentin XV. yüzyıldan kalma çekirdek dokusunu oluşturan Aygören, Dumlupınar, Karaoğlan ve Karesi Mahallelerinde yer almaktadır. Günümüzde çok az sayıda ayakta kalabilen bu evlerin tamamı XIX yüzyıl sonu ile XX.yüzyıl başlarına tarihlendirilmiştir.
Balıkesir evleri Hipodomos planlı ve dikey kesişen sokakların üzerine sıralanmışlardır. Evlerin iç ve dış cephelerinde sadelik göze çarpmaktadır. Evlerin içinde kalem işi duvar ve tavan süslemeleri bulunmamaktadır.
Balıkesir evleri genel olarak taş temelli, ağaç merteklerle destekli ve genellikle dış üst kat cepheleri ahşapla kaplanmıştır.
Balıkesir evleri genelde arazinin kot farkından oluşan bodrum ile üzerine yapılmış bir veya iki kattan oluşmaktadır. Binaların zemin katları mutfak ve kiler gibi servis mekanları olarak düzenlenmiştir. Üst katlar ise sofanın iki yanına yerleştirilmiş yaşam mekanları şeklinde kullanılmıştır. Evlerde sofa gerisinde bulunan yüklük veya dolap ile odalara da yüklük ve gusülhane yerleştirilerek sade fakat fonksiyonel mekanlar yaratılmıştır. Üst katlarda taşıyıcı sisteme ahşap kiriş ve hatıllar dahil edilmiştir.
 |
| Havran Hocazade Abdürrahim bey Evi |
Dış ve iç cephelerde ahşabın dayanıklılığı ve dekoratif özelliğinden faydalanılarak ahşabın sıcaklığı evlere yansıtılmıştır. Ahşap iskeletli duvarlar sayesinde yapının yükü zemine aktarılmıştır. Saçaklar iklim şartlarına uygun olarak çok geniş değildir. Tek veya çift taraflı merdivenlerle ulaşılan ana girişler iki sütunla desteklenen bir revakla geri çekilmiştir. Yukarı sürmeli giyotinli dikdörtgen, sık ve küçük pencereler ile cephe hareketlendirilmiş ve aydınlık mekanlar yaratılmıştır.
Evlerde genellikle düz ve çıkmalı olmak üzere iki çeşit cephe tipi görülür. Çıkmalı cephede üst kat çıkmaları sade eliböğründeler (payandalar) ile desteklenmiştir. Cepheye hakim olan kat, pencere ve çıkmalar ile dışa açılan ve hayat denilen esas yaşam alanlarıdır.
Kenthaber Kültür Kurulu
