Surp Asdvadzadzin Ermeni Kilisesi
Yeniköy'de Salih Ağa Sokağı'nda Hz. Meryem'e ithaf edilmiş Gregoryen kilisesidir. Patrik II. Hagop Nalyan zamanında 1760'da inşa edilmiştir. Hartyan Nevruzyan'ın mali desteği ile 1834'de büyük bir onarım geçirmiş ve aynı senenin 24 Haziran'ında Patrik Isdepanos II. Agavni tarafından kutsanarak ibadete yeniden açılmıştır. 1984'de büyük bir onarım daha geçiren kilise, papaz evleri, okul ve sarnıçtan meydana gelen bir kompleksdedir.
Ermeni kiliselerinde az görülen bir plân olan üç nefli bir bazilika plânına sahiptir. Apsis yarım yuvarlak olarak dışarı taşkın olup arkasında küçük bir sunak bulunur. Sunağın kemerinde "Yol, gerçek ve hayat benim" sözü yazılıdır. Ana apsisin iki yanındaki mekanlardan biri vaftizhane diğeri kutsal eşyanın korunduğu "hazine odası" diye adlandırılan bölümdür.
Bu kilisenin diğer Ermeni kiliselerinden ayrılan özelliği, bütün Ermeni kiliselerinde girişin batıdan olmasına karşılık burada kuzey ve güney yönlerinde olmasıdır. Narteksin üzerindeki galeri koroya ayrılmıştır.
Kenthaber Kültür Kurulu
