Huber Köşkü

İstanbul Sarıyer ilçesinde, Tarabya Koyu’nun güneyinde, Yeniköy-Tarabya yolu üzerinde bulunan bu köşk 64.000 m2’lik bir koruluğun önünde yer almaktadır. Köşk XIX. yüzyılın sonlarında silah ticareti ve komisyonculuk yapan Mauser Fişenk ve Kolonya Müşterek Barut Fabrikası’nın ve Alman Krupp firmasının İstanbul’daki temsilciliğini yapan Huber kardeşlerden Auguste Huber’e aittir. Bu nedenle de Huber Köşkü ismi ile tanınmıştır.

Köşkün bulunduğu arazi Ermeni kökenli Tıngıroğlu ve Düzoğlu ailelerinden satın alınmıştır. Huber ailesi I.Dünya Savaşı sonrasında Almanların yenilmesi üzerine İstanbul’un işgalinden önce şehri terk etmişlerdir. M. Huber’in ölümünden sonra eski Maliye Nazırı Necmeddin Molla Almanya’ya Ausburg’a giderek bu köşkü satın almıştır. Mısır Prensesi Kadriye Hanım daha sonra bu köşkü satın almış, Mısır’a dönerken de Notre Dame Sion’a sembolik bir ücretle bağışlamıştır.

Köşk Boğaziçi İnşaat A.Ş.nin eline 1973’te geçmiş, 1985’te kamulaştırılmış, onarılıp döşenerek Cumhurbaşkanlığı Rezidansı olarak kullanılmıştır.

Köşkün mimarı kesinlik kazanamamakla beraber, İtalyan Mimar D’Aranko tarafından yaptırıldığı sanılmaktadır. Değişik zamanlarda yapılan onarımlarla köşk genişletilmiştir. Köşkün ana binası dışında hizmetliler konutu, arabalık, ahır, iki küçük şale köşkü ve bir de serası bulunmaktadır. 

Köşk kıyıya paralel güney-kuzey doğrultusunda, kâgir bir bodrum üzerine ahşap strüktürlü büyük bir konak düzeninde yapılmıştır. Yaklaşık 22.00x16.00 m. ölçüsünde köşeleri pahlı, dikdörtgen kütlevi bir görünümdedir. İki katlı yapının pahlanmış köşelerinden güneyinde zeminde oval, üst katta kareye dönüşen bir köşe elemanı bulunmaktadır. Bu köşe elemanı saçak kotundan sonra yükselerek eli böğründelerle desteklenmiş geniş bir saçak ve soğan biçimli bir kubbe ile sonuçlanmıştır. Kuzeydeki bölüm diğerinden farklı olarak ikinci katta yuvarlak planlı bir köşe çıkması bulunmaktadır. Köşeleri farklı vurgularla değişen bu elemanların dışında yapı simetrik bir plan düzenine sahiptir.

Köşkün ortasında büyük bir hol, iki yanında salonlara yer verilmiştir. İkinci kat kenarlarını çevreleyen galerilerle orta hole açılmaktadır. Bu holün üzeri geometrik desenli bir vitray ile örtülmüştür. Galerili bu salon XIX.-XX. yüzyılda birçok konakta görülen mimari motiflerle süslenmiştir.

Köşkün bahçesi çeşitli ağaçlarla, çiçeklerle ve heykellerle süslüdür. Ayrıca bahçede heykellerle bezeli bir de çeşme bulunmaktadır.

Kenthaber Kültür Kurulu