Zenbilli Ali Efendi
Zenbilli Ali Efendi (1445-1526)
Ünlü Türk düşünürü ve Şeyhülislamıdır. Karaman’da doğdu. İlköğrenimini burada yaparak Karaman’lı Hamza’dan ders aldı. Daha sonra İstanbul’a giderek, ünlü alimlerden, Molla Hüsrev’in derslerine devam etti. Hocasının tavsiyesi üzerine Bursa’ya geçerek Mevlana Müslihiddin’den ders aldı.
Bursa’da Şer’i ilimleri okuyan Zenbilli Ali Efendi, ilk önemli görevini, Edirne’de Ali Bey Medresesi’nde yaptı, Hicaz ve Mısır’dan sonra, İstanbul’a gelerek yerleşti. II. Bayezıd zamanında şöhreti artan Ali Efendi, birçok Anadolu medresesinde müderrislik yaptıktan sonra, 1502 yılında Şeyhülislam oldu. Bu görevi 23 yıl aralıksız sürdü. Zembilli Ali Efendi, II. Bayezıd, Yavuz ve Kanuni’ye şeyhülislamlık yaptı.
Evin penceresinden her gün bir zembil sarkıtır, sorunu olanlar, dertlerini yazarak bu zembile bırakırlardı. Akşam olunca hu zembili çeker, sorunları cevaplayarak tekrar sarkıtırdı. Bu nedenle "Zenbilli" lakabı verilmiştir.
Mevlana soyundan olan Zenbilli Ali Efendi, nüfuz ve etki edilemez kişiliği, örnek dürüstlüğü, hakseverliği ve sükuneti ile, özellikle Yavuz Sultan Selim’i etki altında bırakmış, O’nun sert ve şiddete dayanan bazı davranışlarını yumuşatmıştır.
Zamanında Şeyhülislamlık, vezirliğin çok üstünde bir görev haline gelmiştir. 1526 yılında vefat etmiş, İstanbul’da, Zeyrek Caminin yanında yaptırdığı, okulun bahçesine gömülmüştür. "El-Mutaharat (Tehlikeler)" adlı fıkıh eseri çok ünlüdür.
