Kemerhisar'a 'Apollon' fırsatı

Ulusal Akşam ve Milliyet gazeteleri bugün Tyanallı Appolun’u yazdılar.

Konuyla ilgili gazeteci yazar Ömer Fethi Gürer son on yılda Tyanallı Appolon ile ilgili ondan fazla köşe yazısı yazdı. Gürer konu ile ilgili şunları söyledi.

"Tyanallı Appolon konusunda bir çok biilim adamı ciddi çalışmalar yapıyorlar.Hemşerimiz Prof Dr Asım Tanış’ta bu konuda yıllardır çalışmalar yapan isimlerdendir. Bor Şehri kitabımda. Tyanallı Appolonu kısa olarak anlattım. dedim ki;

‘Meşhur yeni Pytagoricien filozofu olup Kapadokyanın köyünde Miladın başlangıcına doğru doğmuştur. Pek genç olarak Pytagora’nın mesleğine sülük etmiş, Küçük Asya’yı Babilonayı dolaştıktan sonra Hindistana giderek Brahmanes’in mezhep esaslarını tetkik etmiştir.

Her gittiği yerde Pitagoranın ahlak akide ve esaslarının islahını ihtar ve tavsiye ederdi. Mürşidinin esaslarını takiben, şarap ve kadınlarından sakınır, sebze ile geçinirdi. Mallarını fukaraya veriridi. İbadethanelerde yaşardı. Fitneleri yatıştırırdı. İnsanları terbiye ederdi.

Yalın ayak yürürdü., saçlarını uzatırdı. Roma İmparatoru Donitien’in tazyik ve katibatını büyük bir cesaretle tahammül ederdi. (Appolonias bir Pitagor mektebi tesis ettiği Ephese’de ölmüştür. Şerefine heykeller dikilmiş ve mabetler inşa edilmiştir. Tiyanalı Appolonias’dan ancak 48 mektup kalmıştır. (Nouveau Larousse İlleustre, cilt 1. -Avram Galanti. Niğde ve Bor Tarihi) Tyanalı Appolon konusunda Prof. Dr Asım Tanış’ında araştırmaları ile çok yönlü bilgi açığa çıktı.’

Bu konuda ciddi çalışmalarda yapan başka bilim adamları da var. Daha geniş kapsamlı derlemelerde yapıldı.Ve Akşam ve Milliyet gazeteleri haberi manşete alarak Niğde Kemerhisar için önemli bir şans doğdu.

2004 yılında Kemerhisar Tyana Festivaline katılan dönemin Turizm ve Kültür Bakanı Erkan Mumcu Appolunu öğrenince Kemerhisar’da bir felsefe kurultayı toplanmasınıda önermişti.
Niğde tanıtımı için GAZETELERDEKİ HABERLERİ Niğde valiliği ve Diğer yetkilerin acilen sahiplenip detayları kamuoyu ile paylaşması gündem açısından önemlidir. Bahçeli Belediye Başkanı Fatih Kaya’da bu konuda bol dökümanda vardır. Mutlaka incelenmesi ve yararlanılması gerekir.

İŞTE DAHA ÖNCE TYANALLI APPOLON İLE İLGİLİ YAZDIKDIĞIM YAZILARDAN BİRİ;Binlerlerce yıl önce yapılmış eserlere bakıyorsunuz o dönemin teknik koşullarında harika işler üretilmiş.
Düşünürlerini okuyorsunuz, bugün dahi keşfe çalışılan konularda fikirler söylemişler.Acaba o insanlar bizden daha mı akıllı idi?

Koşulları, bilgiye erişimleri, çağımıza göre daha zor iken ürettikleri ve düşündükleri ile bugüne ışık tutuyorlar.

Niğde Kemerhisar’da yaşadığı farklı bilgilerde yer bulan ve Prof. Dr. Asım Tanış’ın araştırmaları ile gündemde yer bulan Tyanalı APOLLON’UN doğal beslenmeden vazgeçilmemesi ve en doğru yolun doğal beslenme olduğunu söylemesi dahi dünden bugüne yansıyan önemli öngörü değil midir.?

Düşünce ve değerlendirmeleri Prof Dr Asım Tanış tarafından Bakan Erkan Mumcu’ya geçen Ağustosta yapılan Kemerhisar Tyana Festivali’nde aktarılınca Bakan Mumcu, Kemerhisar’da bir Uluslar arası Felsefe Kurultayı toplanmasını önerecek kadar konuya ilgi duymuştu. Festival olur mu? O konuda bir fikir yürütmek zor.

Görünürde bir çalışma basına yansımadı. Belki Niğde İl Turizm ve Kültür Müdürü bu konuda bir açıklama yapar. Genç Müdür geldi. Aradan da Niğde’yi tanıyacak kadar süre de geçti. Acaba icraatı ne? Bu konuyu da her yıl Mart’ta Babamın vefat yıldönümünde Niğde’de olurum. Bakacağız. Biz tekrar Appolon ile devam edelim.

Appolon; binlerce yıl öncesi insana topraktan çıkan ürünleri hedeflenmesini ve özellikle de et türü yiyeceklerden uzak durulmasını öğütlüyor. Etten insanların değişik zararlar görebileceğini tesbitin de bulunuyor.

Tyanallı APOLLON; söz ve düşünceleri incelenmeye, üzerinde konuşma ve düşünmeye değer derinliktedir. Appolon diyor ki;

-‘Toprağın ürettiği her şey arıdır. İnsanlar için. Toprak her şeyi üretir. Yaşayan canlılarla barış içinde olmak isteyen hiç bir şeye gereksinimi yoktur. Çünkü toprak ürünleri toplanabilir. Kimi toprak ürünleri mevsimlerine göre yetiştirilebilir. Toprak oğullarının yani insanın süt annesidir. Besleyicidir. Ancak gene de insanlar sanki toprağın çığlıklarını duymamış gibi giysi ve besin elde etmek için hayvanlara karşı kılıçlarını bilemektedir. Toprak her şeyin anasıdır. Çünkü eşitliği özetir ama sizler (Aspendos zenginleri) haksız olduğunuz için onu yalnızca kendinizin saydınız. Kan görmekten kesinlikle tiksiniyorum.

Elimi kana bulasaydım ne denli saçmalık yapardım bilemezsiniz. Öyle yapsaydım, Tanrı’nın sesi beni arı olmayan bir yaratık gibi bırakır giderdi’.

Appolon ayrıca hayvanlara yapılan zulme, avcılık yolu ile avlanılan hayvanlara verilen zarara, o yönlü beslenmenin yanlışlığına, yüzlerce yıl önce karşı çıkarak o konuda insanları da uyarıyor.

Prof.Dr Asım Tanış’ın Vita Di Appolonio di Filostrato, Turchla, İluoği Delle Origine Cristiane, Apollonios Tyanallı, Turchia Vecchia e Nuova gibi eserlerden derlediği, yorumlarını da kattığı araştırmalarda Apolon’un toprak ile ilgili şu görüşleri de dikkat çekiyor:

-‘ Toprakta petrol olduğu için o toprağın ürünleri acıdır ve içinde petrol olan su içilince iç organlarda kalır. İçtikleri suda bulunan petrol iç organlarda kaldığında o bölgenin insanları kısa ömürlü olur. Uzun yaşamaz.’ .

APPOLON’un su konusundaki tesbiti de çok ilginçtir. Yeraltı kaynak sularının özelliğini ve verebilecek zararlarını o günün koşullarında deney yapma şansı yokken gözlemler ile saptamış olması olasıdır. Suyun acılığından içinde katkı maddesinin karışmış olabilmesini ve bununda yer altındaki petrolle ilintilemesini önemlidir. Yeraltı sularının durumunu belki de ilk gözlemleyenlerden biri olan Appolon’un tesbit ve değerlendirmelerini yaşadığı yıl ve koşullara göre düşünür iseniz ne kadar önemli bilge olduğunu daha iyi anlamış olursunuz.

Yediğini, içtiğini, konuştuğunu bilen ve o konulara da dikkat ederek yaşamını devam ettirmiş olan bilge kişi Appolon iyi öğrenilmesi gereken bir değer olduğu da düşüncelerinden anlaşılıyor.

Kemerhisar’da yaşamış Apollon; Yaşamı incelendiğinde barış, kardeşlik, sevgi iyi yaşama, eşit yaşama insanın insanı sahiplenmesi özeliklerini içeriyordu.

Prof Dr Asım Tanış Apollon’un şavaşı değil barışı savunması, doğal besinleri benimsemesi, toprağı önemsemesi, adaletli paylaşımı önermesi, bireyselliği silen yaklaşımları ile geçmişin büyük bilgelerinden olduğunu açıklıyor.

Asım Hoca’nın deyişi ile Roma ve Hristiyanlığı dahi etkileyen Tyana’lı APOLLON da Kemerhisar’da ki kazılarla çıkacak batık kentle birlikte dünyanın gündemine daha sık gelecektir. Kemerhisar önemli bir merkezden öte önemli bilge kişinin de memleketi olarak turizmden önemli pay alacaktır. Yeni bulguların yanında Kemerhisar’ın geleceğinin bu günden güzel olacağı çalışmaların sonuçlanması ile görülecektir.

Apollon şavaşa karşı çıkıyor, hayvanlara eziyete katledilmelerine karşı çıkıyor. Toprak herkesin diyor ve zenginlerin ele geçirmesine karşı duruyor. Barış içinde olmak isteyenin hiç bir şeye gereksinimi yoktur. Toprak vereceğini söylüyor. İşi çalışmayı, üretmeyi, toprağa yönelmeyi, paylaşmayı, ekim dikim yapmayı öğütlüyor . Tyana’lı APPOLON’da insan ve doğa sevgisi var.
O kendini Tanrı ya yakın gören ve kimilerince İSA’dan daha farklı tutulan kimliği ile dinsel değerleri ağır basan, hatta döneminin peygamberi olarak nitelendirilecek kadar öne çıkan bir isim..
O dönemde din alimleri çevresine bilgi dağıtan, iyilik timsali, sözü dinlenen bilge kişilermiş. Yine Tyana’lı Appolon, ne zenginlerin kapısına koşuyor, ne güçlülerin koltuğunun altına sığınıyor.Varlıklılar arasa da o varlık aramıyor. Yardımını karşılıksız yapıyor. Gerçek bilge boyunduruk altında yaşamayı kabullenmez diyor. Neron’a insanları korkutma gücünü veren Tanrı bana da ondan korkmama gücünü vermiştir.
Yeryüzü diktatörünse saklanarak yaşamak değil açıkta ölmek daha soylu bir davranış olacaktır.
Bedensel özgürlük olmadan ruhsal özgürlük olmaz. Gerçek insan yapısını değiştirmez. Kendisini köle yapmaz.
Gözyaşları ile elde edilen zenginlik yalancı ve kara altından başka bir şey değil demiş ve Paraya değil bilgiye can atan Appolon iki bini aşkın yıl önce bu görüşlerini dile getirmiş.

Appollonun sözleri irdelendiğinde görülen o ki; insanlık tarihi ile zengin, fakir ayrımı yaşandığı gibi imtiyazlı kişilerin yanında haksızlıklarda daha binlerce yıldan beri var. Şavaşlar, kargaşalar ve yiyeceklerden yaşama değin değişik alanlarda insanların birbirine üstünlük kurmaya çabaladığı bir dünyada yaşıyoruz.

Bilginler, din adamları, gözlemciler insan ile başlayan bir süreçte olmuşlar ve olmaya devam ediyorlar. Yaşamın başlangıcında söylenen bilinen sözlerde değişe değişe aynı noktaya çıkıyor. HAK, ADALET, HOŞGÖRÜ, BARIŞ ve Sağlıklı beslenme, doğru düşünme sonuçta Toprak dünden bu günenin kısa özeti gibidir.

Tyanallı APPOLON-‘ Bilgelik beni nereye götürüyorsa ben oraya gitmeliyim’ diyen Tanrı’ya yakın durduğu da hakkındaki belgelerde anlaşılan Appolun’un hümanist yanının ağır bastığı sözlerinden anlaşılmaktadır.

İsa Peygamber’den daha öne çıkaranlar da olduğu da Hristiyanlığın ilk yıllarında yaşanan tartışmalardan ve belgelerde saptamış .

Tanrı bağımlılığını toprak ve insan sevgisi ile yoğuran Appolon’un düşünceleri de çağımızda tartışılıyor olması Tyana’nın açığa çıktığı süreçte Kemerhisar’da bu yönlü de özellik katacak görünmektedir.

APPOLON, Niğde için ayrı bir tartışma ve değerlendirme sürecinde ele alınması dünyada bu konularda meraklı kişileri de Appolon’u araştırmaya iteceği gerçektir..

TYANALI APPOLON YAŞADIĞI KEMERHİSAR’DA Bülent Ilgaz Belediye Başkanı iken başlatılan Festival geçen yılda yapıldı. Bu yılda yapılması bekleniyor ancak festival çok ses getirmiyor. Özellikle Ulusal basında geniş yer bulacak Kemerhisar kazıları için sponsor sağlayacak bir uğraş gerekiyor. Tek başına Appolon dahi bölgeye ilgi yaratır ama batık kent açığa çıkması Niğde için değil dünya için önemli bir bulgu olacaktır.

En azından Kapadokya bisiklet yarışları bu yıl Nevşehir’de başlayıp Kemerhisar’da tamamlanması ve Tyanalı Appolon özel ödülü gibi bir ödülde en centilmen yarışmacıya verilmesi Düşünülebilir.