Taş Han
 |
| Bolu Taş Han |
Bolu’nun merkezinde Yıldırım Camisi’nin karşısında bulunan Taş Han, Aşağı Taş Hen ve Yukarı Taş Han olmak üzere iki ayrı bölümden meydana gelmiştir. Yukarı Taş Han, Aşağı taş han’dan daha büyük olup, orijinal konumunu korumuştur. Aşağı Taş Han ise yapılan onarımlarla kısmen değişikliğe uğramış ve 1750 yılında Emin Ağa tarafından yaptırılmıştır.
Aşağı Taş Han kesme taştan yapılmış olup, güney köşeleri pahlanmış ve duvarlar geniş bir saçakla sonuçlanmıştır. Duvarların güney kenarında üçer tane mazgal penceresi bulunmaktadır. Hana güney kenarının ortasında bulunan yuvarlak kemerli dışarıya doğru çıkıntılı bir kapıdan girilmektedir. Demirden kapısı olan girişin iki yanına da sivri kemerli iki niş yerleştirilmiştir.
Yukarı Taş Han ise, daha yüksekte kurulduğundan daha görkemli bir görünümü vardır. Pamukçular Sokağı üzerindeki giriş kapısı üzerindeki kitabesinden 1804’te Serbevvap Hacı Abdullah Ağa tarafından yaptırıldığını öğrenmekteyiz.
Kitabe:
Biavnillah Bolu şehrinde bu Han oldu nev’i cad Ne Valla Yıldırım Han cami kurbinde haş âbâd
Ser bevvab dergâh-i Muallâ meskenet-i Pira Cenabi Hacı Abdullah ağa kıldı anı imhad
Civar-ı camia evvelce şadırvan akıtmıştı Dahi Muhtaç olan nice mahalde çeşmeler tadat
O nev mecraya vakıf olmak için yaptı bunu ancak, İlmü kadir-i mutlak mükafatın ede müzdad
Bu Han-ı kârgirin çün esasın kurdu nev uslub iki kat adalar mergub edup nuri sem’a isnad
Zeh-i me’vayi bi hemta içi dışı bütün rağna Yukarı katı hem balâ eder nezevesi dilsad
Bununla oldusadan-i deruh-i suk-i sultani Veli gör eski taş hanı bu hanın payine iftad?
Bu hanın vasfını Ali eden ni’meti âli O da baninin ikbali hüda verdi ana irşad
Suyun bulurdu mecraya o vâlâ mahzen-i maye Bu Hanın havuzun olup verdi safadan dad
Akar su dahil ve hariç metaı bunda pek rayiç Hayat olsun hemen var iç dua-i hayırla kıl yad
Alup bu kevherin sırrın delüp taktı bulup yerin Bolu Pazarıdır Şirin bu han oldu ana fer had
Eser kıldı o zu himmet bu şehir içre büyük nimet Yola geçmişti rahmeti peder mader Kamu ecdad
O zatin maksadı şudur güzel mesreb güzel huydur Ezelden niyeti budur ki mecrâ görünmeye ifsad
İlahi sakla afattan bu şehri aksi haletten Ehalisin hasarattan kederden eyle gel eb’ad
Hitam-i hane kıldı talibi vu vasfine tarih Acap nadide han oldu bu ziba tarh-ı nev bünyad
Sene (1219) 1804.
Yukarı Taş Han’ın giriş kapısından sonra avlunun iki yanında revaklar ve bunların arkasında da odalar sıralanmıştır. Bu revaklar birbirlerine yuvarlak kemerlerle bağlantılı olup, 15’er hücresi bulunmaktadır. Giriş kapısının arkasındaki eyvanın üzeri ise iki hücrenin birleştirilmesi ile bir salona dönüştürülmüştür. Buradaki odaların üzerleri tonozla örtülüdür.
Kenthaber Kültür Kurulu
Fotoğraf, www.bolu.gov.tr adresinden alınmıştır.
