Doğa fotoğrafçısı Cebrail Keleş tarafından Kastamonu gündemine getirilen Asırlık Fındık Ağaçları ormanında Kastamonu Üniversitesi Orman Fakültesi bilimsel incelemede bulundu.

Kastamonu Üniversitesi Dekan Yardımcısı Doç.Dr. Sezgin Ayan, tespit edilen popülasyonların çok önemli gen kaynağı olduğunu belirterek, burayı Orman Ağaçları ve Tohumlama Islah Araştırma Müdürlüğü'ne "Türk Fındığı Aday Gen Koruma Ormanı" olarak önereceklerini ve konuyla ilgili ilk görüşmelerin enstitü yetkilileriyle gerçekleştirileceğini açıkladı.

Kastamonu'nun Ağlı ilçesinde bulunan Türk Fındığı ile ilgili Kastamonu Üniversitesi Orman Fakültesi Dekan Yardımcısı ve Silvikültür ABD öğretim üyesi Doç.Dr. Sezgin Ayan, Orman Fakültesi Öğretim Görevlisi Yrd.Doç. Dr. Oytun Emre Sakıcı ve Orman Bölge Müdürlüğü Silvikültür Şube Müdürü Rüknettin Tekdemir Ağlı-Tunuslar ve Müsellimler köyünde asırlık fındık ağaçlarının bulunduğu alanda inceleme yaptılar.

Yapılan incelemelerin ardından Kastamonu Üniversitesi Dekan Yardımcısı Doç.Dr. Sezgin Ayan konuyla ilgili bilgi verdi. Ayan, bu fındık türü hakkında şöyle dedi: "Literatürde Türk fındığı, Ağaç fındığı, Ayı fındığı ve Balkan fındığı, Kastamonu yöresinde ise, Kaya fındığı adıyla bilinen değerli türler kapsamında kabul edilen ve Latince Corylus Colurna olarak bilinmektedir. Tek gövdeli yapısıyla diğer fındık türlerinden ayrılan, estetik görünümü nedeniyle Avrupa'da park ve bahçelerde yaygın olarak kullanılan Türk fındığı; Türkiye'de Batı Anadolu, Kazdağı, Bolu, Kastamonu, Zonguldak Yenice, Doğu Anadolu, Rize ve Trabzon yörelerinde doğal olarak yetişmektedir. Düşey yayılısı 800-1700 metreler arasındadır. Yenice ormanlarında münferit olarak 380 metreye inmiş bireyleri tespit edilmiştir. Ayrıca, Düzce, Yığılca, Nallıhan, Köstebek Ormanı, Kastamonu, Azdavay-Cide arası; Tosya, Gavur Dağı; Amasya, Sana Dağı, Ayancık, Zindan Bölgesi, Çingen konağı, Eskişehir, Mihalıççık, Çatacık ormanı 800 metrede bulunmaktadır."

Ülkemizde en yaygın şekilde bulunduğu bölgenin Kuzeybatı Anadolu ormanları olduğunu anlatan Ayan, sözlerine şöyle devam etti: "Burada meşe, kayın, akçaağaç gibi yapraklı ormanlar ile kayın göknar karışık ormanlarında tek tek veya küçük gruplar halinde bulunur. Ülkemiz dışındaki yayılışı ise Doğu Avrupa (Balkanlar, Romanya), Batı Asya, Kafkasya, İran'dır. Literatürde Kastamonu Cide-Azdavay ve Tosya-Gavurdağı yöresindeki yayılışından bahsedilmesine rağmen Ağlı ilçesi Tunuslar mevkiindeki yaklaşık 1 hektar genişliğindeki doğal meşcere kalıntısı ile Müsellimler köyü içerisinde dağınık halde bulunan ve 30-40 bireyin varlığı Kastamonu için türün yeni bir yayılış alanı olduğunu göstermektedir. Gerek Tunuslar mevkii ve gerek Müsellimler köyü içerisindeki bireyler üzerinde yapılan incelemelerde; 18 metreye varan boyda, genelde 90 santimetre (tek bir bireyde 120 santimetre) göğüs çaplı ve takriben 300 yaşın üzerinde bireylere rastlanılmıştır. Türk fındığı ağaçlarında ölçülen boyutların, dünyada literatüründeki en üst boyutlara yakın değerlerde olduğu tespit edilmiştir."

Doç.Dr. Sezgin Ayan, tespit edilen popülasyonların çok önemli gen kaynağı olduğunu belirterek, hemen Türkiye'de orman ağaçlarında gen kaynaklarını koruma altına alma ve tescil etme yetkisine sahip tek kuruluş olan Orman Ağaçları ve Tohumları Islah Araştırma Müdürlüğü'ne, Ağlı-Tunuslar mevkiindeki meşcerenin Türk Fındığı Aday Gen Koruma Ormanı olması için başvuracaklarını söyledi. Kastamonu Üniversitesi Orman Fakültesi tarafından resmi başvuruda bulunacaklarını anlatan Ayan, ilk görüşmelerin enstitü yetkilileriyle gerçekleştirildiğini açıkladı. Son yıllarda orman teşkilatının büyük önem vererek yetiştirilmesi konusunda destek sunduğu Türk fındığı üretimini, yerel halka destek amacıyla Müsellimler köyü için düşünülmesini isteyen Ayan, köylülere ait özel arazilerde yaygınlaştırılmasının gerekliliğini vurguladı.

Doç.Dr. Sezgin Ayan, Türk fındığı meşceresinin araştırılıp ormancılık ve botanik literatürüne kazandırılacağını sözlerine ekledi.

iha

Yayın Tarihi : 20 Aralık 2011 Salı 15:18:32