Tokat ili Niksar ilçesi, Kaleiçi Mahallesi, Fatih Sultan Mehmet Caddesi’nde bulunan bu hamamın banisi ve yapım tarihi bilinmemektedir. Bunu belirten kitabesi de günümüze gelememiştir. Yapı üslubundan XIV.-XV.yüzyıllarda yapıldığı sanılmaktadır.
Hamam soğukluk, ılıklık ve sıcaklık bölümlerinden meydana gelmiştir. Moloz taştan yapılan hamamın üzeri kubbe ile örtülmüştür. Batı-doğu doğrultusunda dikdörtgen planlıdır. Soğukluk ve güneyindeki ılıklık sekizgen planlı olup, her ikisi de ayrı ayrı birer kubbe ile örtülüdür. Ilıklığın kuzeydoğusundaki bir kapıdan sıcaklığa geçilmektedir. Sıcaklık kuzey, güney ve doğu yönlerinde birer eyvan ve doğu eyvanının iki yanında da halvet hücreleri bulunmaktadır. Bu bölümün üzeri pandantifli bir kubbe ile örtülüdür. Halvetler de küçük tromplu kubbelerle örtülüdür.
Halvet hücrelerinin kurnaları yekpare taştan oyulmuştur. Bunlardan kuzey duvarındaki kurnanın üç kenarı figürlüdür. Burada üst tarafı çıplak peştamallı bir insan resmedilmiştir. Kurnanın batı yüzünde ise hayvan mücadele sahneleri görülmektedir. Burada gagası ile ördeğe benzer bir hayvan ile yırtıcı bir kuş tasvir edilmiştir. Kurnaların doğu yüzlerinde ise kâse üzerinde profilden iki tavus kuşu görülmektedir.
Kenthaber Kültür Kurulu