İnönü Anıtı
İstanbul ili Beşiktaş ilçesi, Taşlık Parkı’nda İsmet İnönü’nün evinin önünde bulunan bu heykel, Alman Heykeltıraş R.Belling’e 1940 yılında ısmarlanmıştır. Bugünkü Taksim Gezisi olan, İnönü Gezisi olarak yapılan yerin Taksim Meydanı’na bakan yüzüne yerleştirilmek üzere yapılmıştır. Anıtın kaidesi 1943–1944 yılları arasında tamamlanmıştır.
Anıtın kaide ve çevre düzenlemesi Güzel Sanatlar Akademisi Öğretim Üyelerinden Feridun Akozan ve Mimar Mehmet Ali Handan tarafından yapılmıştır. Ancak 1950 yılında Demokrat Parti’nin iktidara gelmesi nedeni ile R.Belling’in yapmış olduğu heykel yerine konulmamış ve uzun yıllar kaidesi boş kalmış, heykelin parçaları Mecidiyeköy’deki Tekel Likör Fabrikası bahçesinde ve daha sonra da Edirnekapı’daki belediye atölyelerinde saklanmıştır. 1982’de alınan karar üzerine heykel bugünkü Taşlık’taki yerine konulmuştur.
Anıt 7,5 m. yüksekliğinde taş bir kaide üzerinde 5 m. yüksekliğinde, bronz at üzerinde İnönü heykeli ve kaidenin önüne yerleştirilmiş 3 m. yüksekliğinde genç bir erkek figüründen meydana gelmiştir. Buradaki bir elinde defne dalı, diğer elinde meşale tutan genç erkek figürü barışı ve Türkiye Cumhuriyeti’ni simgelemektedir. Taş kaidenin bir yüzüne Atatürk’ün II. İnönü Zaferi’ni kutlamak için İsmet Paşa’ya çektiği telgrafın metni işlenmiştir:
“Bütün tarih-i âlemde, sizin İnönü Meydan Muharebesinde deruhte ettiğiniz vazife kadar ağır bir vazife deruhte etmiş kumandanlar enderdir. Milletimizin İstiklâl ve hayatı dâhiyane idareniz altında şerefle vazifelerini ifa eden kumandan ve silah arkadaşlarınızın kalp ve hamiyetine büyük bir emniyetle istinat ediyordu. Siz orada yalnız düşmanı değil milletin makûs talihini de yendiniz. 1Nisan 1921”
Kaidenin diğer yüzünde de başka bir kitabeye yer verilmiştir:
“Savaşta büyük asker, barışta büyük devlet adamı ve diplomat, İnönü, Sakarya Muharebesinde ve Afyonkarahisar Taarruzunda cephe kumandanı, Büyük Millet Meclisi hükümetinin Hariciye Vekili ve Lozan Murahhas Heyeti’nin reisi, Cumhuriyet Hükümeti’nin on dört yıl Başvekili, hayatını ve dehasını yalnız yurt ve halk hizmetine veren yapıcı ve kurucu Cumhurreisimiz ve Milli Şef’imiz İsmet İnönü’ye ve İstanbul şehrinin sevgi, saygı ve minnet duygularıyla…”
Kenthaber Kültür Kurulu
