Abdülmecit Efendi Köşkü

İstanbul ili Üsküdar ilçesi, Bağlarbaşı’nda Kuşbakışı Sokağı’nda bulunan bu köşk Alexandre Vallaury tarafından 1901 yılında yaptırılmıştır. Bu köşkün bulunduğu yer daha önce Hıdiv İsmail Paşa’nın mülkiyetinde idi. Hıdiv İsmail Paşa’nın oğlu İbrahim Paşa saraya damat olduktan sonra bu köşkün yerini ve tasarlanan projesini beğenen Halife Abdülmecit Efendi’ye 1895 yılında devredilmiştir.

Günümüze gelen yapı köşkün selamlık bölümüdür. Harem kısmı ve müştemilatı günümüze gelememiştir. Küçük bir saray görünümündeki köşk, hafif meyilli bir arazide barok üslupta yapılmıştır. Geniş saçakları, eliböğründeleri ve renkli bezemeleri ile dikkat çekici bir yapıdır. Kâgir bir bodrum üzerine iki katlı ahşap olarak yapılmış ve simetrik bir plan burada uygulanmıştır. Köşkün iki ana ekseninin kesiştiği noktada merkezi bir sofaya yer verilmiştir. Daha önce burada bulunan havuz sökülerek sofa genişletilmiştir.

Köşkün birinci katı yanlara doğru eyvanlarla açılmış ve haçvari bir plana dönüştürülmüştür. Köşelerdeki dikdörtgen planlı odalar ikinci katta daha değişik şekildedir. Her iki katta da eksenleri boyunca dışa uzanan orta mekânlar ile dört köşesindeki odalar düzgün bir geometrik plana uydurulmuştur. Duvarların ileri veya geri alınması ile de cephe hareketli bir görünüme sokulmuştur.

Köşkte kullanılan kapı, pencere, kolon ve kemerlerde doğuya özgü motiflere ve mimariye yer verilmiştir. Günümüze gelen bezemesinin zamanla zarar gördüğü anlaşılmaktadır. Bu bezemelerde çok renkler egemendir. Dış cepheler geometrik bölümlere ayrılmış ve pencereler bunların içerisine yerleştirilmiştir. Boşta kalan alanlar ise oryantalist motifli kalem işleri ile bezenmiştir. Köşkün içerisinde altın nakışların, kalem işlerinin yanı sıra çini kaplamalara da yer verilmiştir. Birinci kat merdiven holünde görüldüğü gibi bazı yerlere de tablolar yapılmıştır. Özellikle burada Ressam Avni Lifij’in Aşk Çeşmesi isimli bir tablosu bulunmaktadır. Köşkün bahçesinde de merdivenli bir kuyusu vardır.

Köşk Yapı Kredi Bankası’nın kurucusu Kazım Taşkent zamanında, banka tarafından satın alınarak restorasyonu orijinaline uygun olarak yapılmıştır.

Kenthaber Kültür Kurulu