Aşkenaz Sinagogu
Beyoğlu'nda, Yüksek Kaldırım'da olan bu Sinagog Avusturya kökenli Eskenazlar tarafından projesi Mimar Gabriel Tedeschi’ye yaptırılmıştır. Bir Avusturya Musevisi olan Herman Goldenberg inşaata büyük maddi katkılarda bulunmuştur. İstanbul’daki üç Eskenaz Sinagogundan birisidir. Açılışı 23 Eylül 1900 Pazar günü Hazzan Valdovski’nin okuduğu dualar ve Adolf Rosenthal’in Türkçe ve Almanca konuşması ile açılışı yapılmıştır. Sefer Tora’ların Ehal’e yerleştirilmesi sırasında ise Avrupa usulü,fakat Musevi geleneğinde olmayan şampanyalar patlatılmıştır. Törene katılanlar arasında Avusturya-Macaristan Büyükelçisi Baron de Kalaci’de vardır.
Avrupa tarzı bir dış cephesi olan bu yapı 60 000 Franka mal olmuştur. Dış cephede ikinci kat adeta bir Avrupa kilisesi cephesine benzeyen ortada büyük iki yanda daha küçük kemerlidir. Bu kemerlerin alt tarafında dikdörtgen üst kısımlarında da gül pencereler açılmıştır. Bunların üzerinde ise doğu avrupa tarzında kubbeler bulunmaktadır. Abanoz ağacından el işinden Pagoda şeklinde yapılmış olan Ehal ve Teva’yı Carl Carlmann 21 Eylül 1904 de ölen karısı Rachel’in anısına yontucu Fogel’e yaptırmıştır. 400 kişi alabilen bu Sinagog’un iki yandaki balkonlarında kadınlar mahfeli dairevi şekilde olmakla beraber sadece ön cephesinde oturma yerleri bulunur. Orta mekanın üzerini örten kubbe’nin kasnağındaki pencerelerden içeriye ışık girmesi sağlanmıştır.
Kenthaber Kültür Kurulu
