Karayim (Kal Ha Kadoş Be Muşta Bene Mikra)Sinagogu
Hasköy’de Mahlul Sokak No.4'dedir. Karay Musevilerine ait olan bu Sinagog’un tarihi Bizans devrine kadar inmektedir. Hz. Davud’un "... yer altının engin derinliklerinden sana sesleniyorum ey Tanrım" (Mezmur/130) sözünden esinlenerek yer seviyesinin altında inşa edilmiştir.
XVI. Yüzyılda harap olduğunu yazılı kaynaklardan öğrendiğimiz bu Sinagog, 1729'da Kırım Karayimlerinin yardımlarıyla yeniden inşa edilmiştir. 1774'de büyük bir yangın geçirmiş bu sefer de II.Abdülhamit’ten alınan ferman ile tamirine geçilmiş, Mısır ve Kırım Karayları maddi destekleri ile inşaat geçilmiş ve 1780'de hizmete girmiştir. Cemaatin azalmasından dolayı sadece bayramlarda ve özel günlerde açıktır.
Yüksek bir bahçe duvarının içinde kalan Sinagog binası iki katlı ve üzeri ahşap üzerine kiremitle örtülü bir çatıya sahiptir. Sinagog’un kuzey cephesinde "Kadınlar Mahfeline " çıkan ikinci bir kapısı vardır. Teva ibadet mekânının ortasındadır. Güney duvarında ise "Ehal" bulunmaktadır. İç mekan diğer Sinagogların hiçbirinde görmediğimiz bir nevi ipekten duvar kağıdı ile kaplıdır. Orta mekânın üzeri yine duvar kağıdı ile kaplı düz bir tavan şeklindedir. Dikdörtgen pencerelerden içeriye bol ışık girdiği için içerisi çok aydınlıktır. Avlu’nun zemini kare şeklinde taş kaplamadır. Bu iç avlunun sağ tarafında avlu duvarına gömülmüş,mermerden ve yuvarlak kemerli kitabeler bulunmaktadır. Bu kitabelerde buraya bağış yapanların isimleri ve onarımlar yazılıdır.
Kenthaber Kültür Kurulu
