İstanbul ili Fatih ilçesi, Zeyrek İtfaiye Caddesi ile İbadethane Sokağı’nın kesiştiği yerde bulunan Zembilli Ali Efendi Sıbyan Mektebi XVI. yüzyılda Zembilli Ali Efendi tarafından yaptırılmıştır.
İstanbul’un fethinden sonra sekizinci şeyhülislam olan Zembilli Ali Efendi’nin mezarı da mektebin haziresi içerisindedir. Lahdinin yanındaki kitabeden de 1525 yılında da öldüğü anlaşılmaktadır.
Sıbyan mektebi kesme taştan kare planlı olarak yapılmış, üzeri sekizgen kasnaklı bir kubbe ile örtülmüştür. Son onarım sırasında kubbe kurşun taklidi beton ile kapatılmıştır. Kasnak ana duvarlardan içeriye doğru çekilmiş ve böylece yapı kademeli bir görünüm almıştır. Saçak seviyesi de kalın taş silmelerle çepeçevre kuşatılmıştır. Ana yapıyı örten kubbe pandantifli olup, kasnağın içerisine dört ayrı yöne açılan yuvarlak pencereler yerleştirilmiştir. Yapının duvarları sivri boşaltma kemerli dikdörtgen sövelidir. Bunun üzerindeki ikinci kat pencereleri alçı şebekelidir. Sıbyan mektebinin giriş kapısı basık kemerli ve mermer sövelidir. Giriş kapısı üzerine içerisi boş bir kitabe panosu yerleştirilmiştir. İç mekânda giriş kapısının karşısına bir ocak yerleştirilmiş, duvarlara da derin nişler halinde kitap rafları yapılmıştır.
Sıbyan mektebi üç yönden avlu duvarlarının içerisine alınmıştır. Avlunun sağ tarafında Zembilli Ali Efendinin mezarının da bulunduğu haziresi vardır.
Kenthaber Kültür Kurulu