Neorion Limanı

Yeni Cami Külliyesi ile Sirkeci arasındaki Bahçekapı’da bulunuyordu. Sirkeci-Eminönü bölgesinde yapılan jeolojik toprak araştırmaları günümüzdeki kıyı çizgisinin en azından 250 m. kadar ileriye kaymış olduğunu göstermektedir. Dolayısıyla burada limana elverişli derin bir koyun bulunduğu anlaşılmaktadır. III.yüzyıl  tarihçilerinden Cassius Dio burada liman tesislerinden ve mendirek’den bahsetmektedir. Ayrıca 1870 de çizilen ve burada yapılacak demiryolu inşaatı için önerilen alanları gösteren haritada bu kısımdaki deniz surunun saray duvarına bağlandığı yerde içeriye doğru kıvrık bir biçimde göstermektedir.

Grekçe’de “neorion” sözcüğü tersane anlamına gelmektedir. Bu liman da buradaki tersaneden ötürü bu ismi almıştır. Ayrıca yakınında savaş gemilerinin yapıldığı bir tersanenin varlığından da eski kaynaklar söz etmektedir. Grekçe “koparia” denilen gemi kürekleri de burada yapılıyordu. 425'de yazılmış olan “Notitia Urbis Constantinopolitanae” kitapta bu limandan ve tersaneden söz edilmektedir. II. Justinos’un inşa ettirdiği Sofia limanına kadar burası kentin en önemli ticaret limanı idi.

Yarım daire şeklinde olan bu liman bir revak ile kıyıya bağlanıyordu. Bronzdan yapılmış bir boğa heykeli de bu limanın girişisini süslemekteydi. Devrinin mit’ine göre bu boğa yılda bir kez bögürür ise o sene şehrin başına bir felaket geleceğini bildirirmiş. Bu mit’den dolayı boğa’nın uğursuzluğuna inanan İmparator Mavrikios (582-602) bu heykeli yerinden indirtip denize atmış. 461'de çıkan bir yangınla bu liman tahrip olmuş ise de onarılmış. Zaman içinde liman,dipte toplanan birikintiler yüzünden kullanılamaz hale gelmiş. Limanın en son temizlendiği ve dibinin bir tür kepçeyle kazılarak derinleştirildiği 698 senesinde, şehirde çıkan veba salgınının buradaki mikroplu çamurlardan dolayı olduğuna kent halkı inanmış. Bu liman çevresine yerleşmiş olan Venedikli tacirler yük boşaltma ve depolama için burasını kullanıyorlardı. Liman çevresindeki denizci meyhanelerinin de bulunması, depoların ahşap olması sık-sık burada yangın çıkmasına neden oluyordu. 1203 senesinde de bu bölgede çıkan yangından sonra da bu liman bir daha temizlenip kullanılmamıştır.
 

Kenthaber Kültür Kurulu