Aya Triada Kilisesi

Taksim'de Meşelik sokağındadır. Patrik IV. Dionisios cemaatin mezarlık ihtiyacı için 1672 de Mehmet Çelebi'nin 30 dönümlük tarlasını Yoannis Topazi adına satın alarak bir bölümünü hastahane, diğer bir kısmını da mezarlık olarak düzenlemiştir. Burası 1672-1865 yılları arasında kullanılmış kuzey tarafına Rumlar güney tarafına da Rus ,Bulgar, Sırp, Karadağlı gibi ortodokslar defnedilmiştir.

Beyoğlu Ospitali” adı ile tanınan hastahane binası daha sonraki yıllarda Stavrodromi Veba Hastahanesiolarak kullanılmış olup bugün yerinde İstiklal Caddesi'ndeki Fransız konsolosluğu bulunmaktadır.

Rum mezarlığının içine Aya Yorgi'ye ithaf edilmiş ahşap bir kilise yapılmıştı. Tanzimatın ilanı ile yeni bir kilise yapma izni alan Patriklik ve cemaat bu ahşap kiliseyi yıkıp yerine Zapyon Kız Lisesini inşa etmişler mezarlığın bir kısmını da kaldırarak 13 Ağustos 1867'de inşaata başlayarak bugünkü Aya Triada Kilisesini yaptırmışlardır. Onüç sene gibi oldukça uzun bir süre devam eden inşaat sırasında çeşitli proje değişiklikleri yapılarak Patrik III. İoakim (1878-1884) zamanında Kutsal Haç Yortusu olan 14 Eylül 1880 Pazar günü de ibadete açılmıştır.

İlk mimari proje mimar Potessaro'ya aittir. Daha sonra inşaatı Vasilaki Yoannidis yürütmüştür. İçerideki İsa, Meryem ve Aziz tasvirlerini ressam Sakellarios Meğaklis yapmış, mermer süslemeleri Aleksandros Krikelis'in çalışmalarıdır.

Aya Triada yüksek duvarların çevrelediği geniş bir avlu içerisinde yer alır. Avluda kiliseye ait lojman ve diğer idari binalar ile bir de Aya Yorgi'ye ithaf edilmiş ayazma bulunmaktadır. Kubbeli bazilika tipinde inşa edilmiş olan bina XVIII.Yüzyıl Avrupa eklektik mimarisinin bütün özelliklerini devasa ve kütlesel görünüşü ile taşır. Orta mekanın üzerini yüksek kasnaklı ,iki yanda yükselen çan kulelerini çinko kaplı kubbeler örter. Apsisler yarım kubbe ile örtülüdür. Cephelerde açılmış büyük boyutlardaki pencereler bir üslup beraberliği göstermezler. Apsislerin önünde mermerden aralarına aziz .incil yazarları İsa ve Meryem'i gösteren resimlerin yerleştirildiği Barok tarzda yapılmış ikonastasis vardır. Mermerden despot koltuğu dört ince sütunun taşıdığı bir silme ve üzerinde de baldakin tarzı küçük bir kubbecik ile nihayetlenir. Mermerden ve korkuluklarına aziz resimleri yapılmış ambonu yan taraftaki taşıyıcı sütunlardan birinin üzerindedir.

Kenthaber Kültür Kurulu