Panayia Muhliotissa Kilisesi
Fener’de Firketeci ile Tevkii Cafer sokaklarının köşesindedir. Moğol kilisesi diye de adlandırılır. Bizanslı prenses Maria Paleologina Moğol Hanı Hülagu ile evlenmek üzere yola çıktığında 1264 de Hülagu ölür. Bu sefer Maria, Hulagu’nun oğlu Abaka Han ile evlilik hazırlıklarına başladıysa da Abaka Han’ın öldürülmesi üzerine İstanbul'a döner ve kendi mülkü olan arazinin üzerine bu kiliseyi yaptırır.
Bizans-Mogol ilişkisinden ötürü bu kilise “Moğol Kilisesi” adıyla adlandırılmıştır. 1351'de Patrikhanenin denetimine geçen kiliseyi I.Selim (1512-1520) ve III. Ahmet (1703-1730) camiye çevirmek isterlers de Fatih Sultan Mehmet’in vakfiyesi gereği başarılı olamazlar. 1633,1640 ve 1729'da yangın geçiren kilise 1731'de tekrar restore edilir. Muhliotissa, Fetihden önce inşa edilip günümüze kadar Ortodoks ibadet mekânı olarak işlevini sürdürmeye devam eden tek Bizans kilisesidir.
Yonca planlı bir yapı olan kilisenin orta mekanını oldukça yüksek kasnaklı,üzeri kiremit döşeli bir kubbe örter.Yoncanın diğer kolları da alçak yarım kubbeler ile örtülüdür. Dışı sıva ile kaplı olan binanın duvar tekniği taş ve tuğla karışımıdır. Narteksdeki kubbelerde mozaik izleri görülmektedir. Avlunun bir köşesinde Ayia Anna’ya ithaf edilmiş bir Ayazma mevcuttur.
Kenthaber Kültür Kurulu
